زمان‌بندی سرویس‌های دوره‌ای دوچرخه
زمان‌بندی عملیات تعمیر و نگهداری در سرویس‌های دوره‌ای دوچرخه بسیار مهم است تا این وسیله نقلیه همواره در شرایط بهینه و ایمن قرار داشته باشد. زمان‌بندی این عملیات بستگی به چندین عامل از جمله، میزان استفاده، محیط استفاده، شرایط آب و هوا، تکنولوژی دوچرخه و نوع استفاده دارد.
دوچرخه همانند هر وسیله دیگر نیازبه نگهداری صحیح دارد. اگر دوچرخه بصورت صحیح نگهداری نشود می‌تواند دچار آسیب و استهلاک زود هنگام شود. بنابراین در این مقاله در وان بایکر تلاش شده است موارد اساسی برای نگهداری صحیح از دوچرخه ارائه گردد. بعضی از این موارد باید توسط مکانیسین و بعضی از آن توسط خود شما انجام شود. البته اگر هم کمی دست به آچار و فنی باشید تقریبا تمامی آنها را میتوانید انجام دهید.
آچارکشی اولیه دوچرخه
اگر از آن دسته از افراد هستید که دوچرخه خود را به تازگی خریداری کرده‌اید باید توجه به آچارکشی یا سرویس اولیه دوچرخه داشته باشید. به غیر از آچارکشی اولیه که در زمان مونتاژ دوچرخه صورت می‌گیرد بعد از گذشت چند جلسه سواری نیاز است یک بازدید کلی از دوچرخه صورت گیرد. آچارکشی مراحل ثانویه بعد خرید بسیار مهم است.
شستشوی زنجیر و روغن کاری
از مهمترین مواردی که در نگهداری دوچرخه باید به آن توجه داشت، شستشوی دوچرخه و بخصوص زنجیر و سیستم دنده دوچرخه است. نیاز است بعد از چند مرحله تمرین زنجیر و سیستم دنده تمیز و روغن کاری شوند. چرا که زنجیر دوچرخه و چرخ دنده‌های سیستم دنده، بدلیل روغنی بودن به سرعت آلودگی و خاک معلق در هوا را به خود جذب می‌کنند، و این موضوع باعث تشدید استهلاک زنجیر و سیستم دنده خواهد شد. شما باید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشید.
زمان پیشنهادی برای شستشوی زنجیر و روغن کاری، اگر در مسیر خاکی تردد میکنید بعد از هر سواری باید اینکار انجام شود. ولی در صورتی که در جاده رکاب می‌زنید، میتوانید بعد از گذشت هر 300 الی 400 کیلومتر و یا بعد از هر 10 سواری اینکار را انجام دهید.
چک کردن زنجیر دوچرخه
از مواردی که همیشه در وان بایکر به آن اشاره داشته‌ایم چک کردن سلامت زنجیر دوچرخه است. اگر از دوچرخه خود بصورت تمرینی و تعداد دفعات زیاد استفاده میکنید باید به این نکته توجه داشته باشید. زنجیر دوچرخه یک بخش مصرفی از دوچرخه است. بعد از استفاده‌های متعدد، زنجیر مستهلک و کشیده می‌شود و باید آن را تعویض نمایید. اگر تعویض آن به موقع صورت نگیرد زنجیر فرسوده به طبق و خودرو آسیب جدی وارد میکند و در چنین شرایطی باید طبق، خودرو و زنجیر را با هم تعویض نمایید. بنابراین قبل از آنکه زنجیر فرسوده به بخش‌های دیگر آسیب وارد کنند آن را تعویض نمایید.
معمولا زمان تعویض زنجیر به مقدار کیلومتر استفاده شده از دوچرخه وابسته است. در دوچرخه‌سواران حرفه ای که میانگین در هفته حدود 700 کیلومتر رکاب می‌زنند زمان تعویض زنجیر نهایت در 6 ماه است و یا حتی در زمانی کوتاه‌تر میبایست زنجیر تعویض شود. در دوچرخه‌سوارانی که تمرینات کمتری دارند این مقدار طولانی‌تر است.
بررسی طبق قامه و خودرو
اگر زنجیر دوچرخه را در زمان صحیح تعویض نمایید طبق قامه و خودرو دوچرخه به راحتی خراب نمی‌شوند. اما لازم است سلامت آنها را هم چک کنید. روی دندانه‌های طبق قامه و خودرو در زمان سلامت صاف و تخت هستند و در صورت فرسوده شدن روی دندانه‌ها تیز می‌شوند. در چنین شرایط طبق قامه، خودرو و زنجیر فرسوده شده‌اند و نیاز است تمامی آنها تعویض شوند. چرا که در این مرحله زنجیر دوچرخه پاره می‌شود. و در زمان رکاب زدن زنجیر دوچرخه مدام از روی دندانه‌های طبق و سپس خودرو بلند می‌شود. این موضوع یکی از دلایل بسیار شایع زمین خوردن‌های دوچرخه‌سواران است چرا که باعث از بین رفتن تعادل دوچرخه‌سوار خواهد شد.
زمان پیشنهادی: هر 6 ماه یک مرتبه.
سرویس توپی‌ها
سلامت توپی عقب و جلو دوچرخه میبایست بصورت فصلی مورد بررسی قرار گیرند. یکی از روش‌های بررسی سلامت آنها روان بود در چرخش است. برای بررسی بهتر میتوانید دوچرخه را بصورت برعکس روی زمین قرار دهید. و چرخ‌ها را به نوبت بچرخانید. اگر صدایی از اصطحکاک و یا تق تق وجود داشته باشد نشان از مشکلی در توپی است. روش دقیق‌تر آن است که چرخ‌ها را باز کرده و با دست مغزی توپی را بچرخانید. به آرامی این کار را انجام دهید اگر هر مشکلی وجود داشته باشد با دست‌هایتان گیر بودن توپی را حس خواهید کرد.
زمان پیشنهادی: هر 6 ماه یک مرتبه.
سرویس دوشاخ
دوشاخ‌های کمک‌دار به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند که اگر از دوشاخ‌های ارزان قیمت استفاده نمی‌کنید و تعداد دفعات استفاده از دوچرخه بالا است باید بصورت سالیانه دوشاخ‌های کمک‌دار سرویس شوند. اگر پیستون‌های سیستم تعلیق دوچرخه بادی یا روغنی باشند گردگیرهای آنها حداقل یکبار در سال نیاز به سرویس دارند.
زمان پیشنهادی: هر 12 ماه یک مرتبه.
نگهداری دوچرخه دور از نور مستقیم آفتاب
توجه داشته باشید که نگهداری دوچرخه در طولانی مدت در زیر نور مستقیم آفتاب به رنگ و قطعات پلاستیک و لاستیک‌ها آسیب وارد میکند. بنابراین مکانی مناسب برای نگهداری دوچرخه در طولانی مدت در نظر بگیرید که به دور از نور خورشید باشد.
بررسی طوقه‌ها (رینگ‌ها)
یکی از مواردی که معمولا در نظر گرفته نمی‌شود بررسی سلامت طوقه است. طوقه‌های دوچرخه طول عمر مشخصی دارند. به غیر از بررسی لنگی و ترک‌های احتمالی، نیاز به بررسی دیواره خارجی طوقه نیز است. لازم است طوقه دوچرخه‌هایی که سیستم ترمز وی-برک و یا سه تکه و یا به عبارتی لقمه‌ای هستند سلامت آنها مورد ارزیابی قرار گیرد چرا که اصطکاک بین لقمه (لنت) با دیواره طوقه باعث خوردگی و سایش دیوار طوقه می‌شود و میبایست طوقه‌ها در زمانی مشخص تعویض شوند.
زمان پیشنهادی: هر 12 ماه یک مرتبه.
بررسی دیسک صفحه
صفحه دیسک دوچرخه نیاز به بررسی دقیق دارد. اگر بیش از یک سال از دوچرخه استفاده کرده‌اید و تمرینات طولانی دارید ضخامت صفحه دیسک دوچرخه را بررسی نمایید. صفحه دیست یا روتر بعد از استفاده‌های مکرر کم کم بدلیل اصطکاک لنت با صفحه دیسک، دچار سایش شده و عرض آن کم می‌شود. و در نهاید باعث شکست و حادثه ساز خواهد شد.
زمان پیشنهادی: هر 12 ماه یک مرتبه.
بررسی لنت ترمز و لقمه
لنت‌های ترمز دیسک و همچنین ترمزهای لقمه‌ای با توجه به مقدار استفاده دوچرخه باید در بازه های زمانی 2 الی 3 ماهه بررسی شوند. قبل از آنکه عاج لقمه و لنت به یک سوم، برسد اقدام به تعویض آنها کنید. در صورت عدم تعویض فلز داخل بدنه لقمه و یا لنت با طوقه یا صفحه دیسک برخورد خواهد کرد و به سرعت طوقه و صفحه دیسک را فرسوده میکند.
زمان پیشنهادی: هر 2 الی 3 ماه یک مرتبه.
بررسی لاستیک‌ها (تایرها)
لاستیک‌های دوچرخه طول عمری بین 3 تا 5 سال دارند. حتی در صورت استفاده نکردن از دوچرخه، لاستیک‌ها در این زمان فرسوده می‌شوند و نیاز به تعویض دارند. چرا که احتمال ترکیدن و پارگی آنها بالا خواهد رفت. از نشانه‌های فرسوده شدن لاستیک، ترک‌های ریز روی سطح آن است. همچنین قبل از به اتمام رسیدن عاج لاستیک اقدام به تعویض آنها نمایید. لازم است سلامت لاستیک‌ها را به طور منظم جهت بررسی هرگونه پارگی چک کنید. توجه داشته باشید لاستیک‌های فرسوده و تاریخ گذشته به سرعت می‌توانند پاره و دچار ترک‌های عمیق شوند. این لاستیک‌ها باید به سرعت تعویض شوند.
زمان پیشنهادی: هر 2 الی 3 ماه یک مرتبه.
فشار باد لاستیک‌ها
فشار باد لاستیک دوچرخه با توجه به وزن دوچرخه و دوچرخه‌سوار و سایز لاستیک انجام می‌شود. فشار باد لاستیک کم باعث گاز گرفتگی (پارگی لاستیک در اثر فشار لبه طوقه با زمین) می‌شود. همچنین فشار باد بالا باعث کاهش تعادل و فشار بیش از حد باعث ترکیدن لاستیک خواهد شد.
زمان پیشنهادی: قبل از هر جلسه تمرینی.
تعویض صحیح دنده
یکی از مواردی مهم که کمک میکند سیستم دنده دوچرخه سالم باشد تعویض صحیح دنده و استفاده صحیح از دنده‌ها است. تعویض نادرست دنده به راحتی به سیستم دنده دوچرخه آسیب وارد میکند. برای جلوگیری از آسیب و آشنایی با تعویض صحیح دنده، آموزش "آموزش نحوه و زمان تعویض دنده دوچرخه" را مطالعه نمایید.
تنظیم دنده دوچرخه
تنظیم و رگلاژ دنده نیاز به بررسی دوره‌ای ندارد. اما هر زمان که احساس کردید دنده دوچرخه بصورت صحیح تعویض نمی‌شود باید دنده‌ها را تنظیم نمایید.
نظرات
مینا
ممنون از مطالب مفیدتون. بسیار کامل و جامع هستند